Witamy na stronie Parafii pw. św. Walentego w Konopiskach

BÓG nie jest Bogiem umarłych, lecz żywych wszyscy bowiem dla Niego żyją

(Łk 20,38)

                                                                                                                                                                                       25 września 2021

Jacek Olesiak

konserwator dzieł sztuki

Technologie konserwatorskie Remmers         

 

PROPOZYCJE TECHNOLOGICZNE RENOWACJI ELEWACJI WIEŻY KOŚCIOŁA W KONOPISKACH

Wstęp

Wieża kościoła w Konopiskach wymaga interwencyjnych prac o charakterze ratunkowym. Odspojone duże fragmenty muru, grożą oderwaniem się od trzonu konstrukcji, co oprócz postępującej degradacji elewacji, zagraża zdrowiu i życiu osób znajdujących się w pobliżu obiektu, narażonych na upadek oderwanych partii muru. Poza poważnymi spękaniami muru na powierzchni cegieł widoczne są ubytki mechaniczne oraz spękania ze złuszczeniami płatowymi i pudrowaniem licowym. Lokalnie występowanie warstwy czarnej patyny oraz scalonych zanieczyszczeń typu miejskiego z widocznym zanikiem pierwotnego lica cegieł. Partie przyziemia wieży kościoła są zawilgocone z nawarstwieniami typu biologicznego. Widoczne ubytki cegieł w wątku ceglanym, oraz naprawy rys zostały przemurowane przy użyciu zaprawy cementowej. Widoczna jest erozja wątku ceglanego, ubytki mechaniczne, obluzowanie cegieł w wątku. W partiach szczytowych elewacji wieży rysy, odspojenia i ubytki oraz rozchwianie cegieł w wątku poważnie nasilają się. Wskutek powstania wtórnych rys w miejscach wykonanych zszyć prętami żelaznymi, injekcji rys żywicami epoksydowymi oraz napraw ubytków cegieł zaprawami cementowymi, występują tam liczne uszkodzenia wątku. Poza tym na całej elewacji widoczne są pozostałości przemalowań napraw wykonanych szarymi zaprawami cementowymi, czerwonymi farbami podbarwionymi na kolor cegły. Liczne odspojenia cegły ceramicznej spowodowane zostały nieudolnymi naprawami. W rysy i ubytki wpływa woda, która powoduje postępujące szkody mrozowe, ubytki lica i całych partii dekoracji wykonanych pierwotnie kształtkami ceramicznymi oraz licowych murów ceglanych. Po wykonaniu interwencyjnych prac ratunkowych w celu zespolenia odspojonych partii muru od rdzenia, należy przystąpić do rutynowych prac konserwatorskich i restauratorskich. W celu wyboru metody czyszczenia, która usunie nawarstwienia brudu nie niszcząc spieku cegły, należy wykonać powierzchnie próbne do akceptacji przez nadzór konserwatorski. Po oczyszczeniu powierzchni z nieudolnych napraw, zabrudzeń biologicznych i nawarstwień brudu, należy wzmocnić strukturalnie wątek ceglany. Należy wykonać przemurowania dobranym materiałem ceramicznym i wykonaną na zamówienie kształtką ceglaną. Drobniejsze ( do ok. 2-3 cm) ubytki lica cegły i powtórne spoinowanie należy wykonać odpowiednio przygotowanymi zaprawami barwionymi w masie. Powierzchnię elewacji zaimpregnować głęboko penetrującym preparatem hydrofobizującym, zabezpieczającym wątek ceglany przed wodą opadową, szkodami mrozowymi i porastaniem przez glony.

Propozycje technologiczne

Konserwacja i restauracja wątków ceglanych wieży kościoła

1. Interwencyjnie zakotwić wszystkie grożące odspojeniem i oderwaniem się od trzonu wieży partie muru ceglanego, wg zaleceń technicznych konstruktora budowlanego.

2. Przygotowanie podłoża

Mechanicznie wykuć wszystkie niefachowe naprawy cegły, spoin, resztki żywic epoksydowych, zaprawy cementowe, metalowe pakery pozostawione w ścianach oraz usunąć wtórnie wprowadzone przemurowania źle dobraną cegłą. Wyciąć zaprawy naprawcze ze spoin na głębokość ok. 2 cm.

3. Naprawa rys w murze

Aby poprzeczne rysy, w miejscach pęknięć, po wycięciu i odpyleniu spoin (po ok. 50 cm z obu stron rysy) i na głębokość ok. 6 cm, wprowadzić warstwę mineralnej zaprawy mocującej o wytrzymałości M20 lub M30 Remmers Spiralankermörtel a następnie kotwy śrubowe Remmers Spiralanker, dwubiegowe z nierdzewnej stali austenitycznej i przykryć warstwą w/w zaprawy (ew. w większą szczelinę można wcisnąć sznur z pianki polietylenowej o zamkniętych komórkach o dobranej średnicy). Wypełnienie rys w murze wykonać czysto mineralną suspensją zalewową Remmers BSP 3 lub BSP 6.

4. Neutralizacja zarodników mikroflory na elewacji

Zeszczotkować porosty i mchy. Podłoże nasączyć impregnatem profilaktycznym / środkiem do zwalczania zarodników glonów, mchów, porostów Remmers BFA. Gotowy roztwór nanieść na powierzchnię a następnie zmyć. W razie potrzeby czynność powtórzyć. Jako produkt działający profilaktycznie nanieść i nie spłukiwać.

5. Oczyszczenie ciemnych nawarstwień z powierzchni

Po wykonaniu prób skuteczności, ciemnobrunatne zabrudzenie powierzchni cegły usunąć pastą fluorkową Remmers Clean FP. Pastę nanieść pędzlem lub wałkiem na suchą powierzchnię. Następnie miejscowo przetrzeć szczotką większe, intensywne zabrudzenia. Po ok. 5 minutach dokładnie zmyć gorącą wodą pod ciśnieniem. Przed zastosowaniem preparatu na całej elewacji wykonać powierzchnię próbną. Alternatywnie lub uzupełniająco np. w przypadku obciążenia solami zastosować czyszczenie ścierniwem stycznie do powierzchni, urządzeniem typu Remmers Rotec przy użyciu syntetycznych kuleczek rotec Glaspudermehl. W metodzie tej nie używa się piasku ani środków chemicznych, przez co możliwe jest usunięcie wszystkich zabrudzeń i farb, bez niszczenia spieku cegły. Przed zastosowaniem metody na całej elewacji wykonać powierzchnię próbną.

6. Wzmocnienie / konsolidacja strukturalna

Kruche, osypujące się cegły utwardzić, nanosząc pędzlem lub natryskowo ciekły preparat oparty na estrach kwasu krzemowego. Zaleca się wspólnie zastosować preparat lekko wzmacniający Remmers KSE 100, a bezpośrednio po jego wchłonięciu, preparat Remmers KSE 300. W normalnych warunkach (20 °C / 50% wilgotności względnej powietrza) wytrącanie spoiwa krzemionkowego jest zakończone po ok. 3 tygodniach.

7. Przemurowanie wątku muru

Do przemurowań zastosować cegły i kształtki ceglane o wymiarach, wyglądzie i parametrach technicznych dobranych do pierwotnie zastosowanych. Cegły układać na zaprawie murarskiej Remmers TZM Levell opartej na spoiwie mineralnym, cementowo-wapiennym z trasem.

8. Wypełnienie ubytków lica cegły

Ubytki w cegle wypełnić barwioną w masie, zaprawą mineralną o dobranym uziarnieniu i twardości Remmers RM. Zmieszanie mas o kolorze ceglasto - pomarańczowym, ceglasto - czerwonym i starej bieli w odpowiednich proporcjach pozwoli uzyskać wiele odcieni zaprawy. Wytworzenie warstwy sczepnej/kontaktowej dla zaprawy naprawczej umożliwi dodatek polimeru Remmers ZM HF [basic] do wody zarobowej (prop. ok. 1:10). Zaprawę nakładać na warstwę kontaktową „świeże na świeże”, warstwami o grubości od 1,5 do 3 cm.

9. Spoinowanie

Rekonstrukcję fug przeprowadzić zaprawą mineralną, dopasowaną technicznie i kolorystycznie Remmers FM SAN. Otwartą spoinę należy wstępnie zmoczyć, zaprawę o konsystencji „wilgotnej ziemi” wcisnąć dwuwarstwowo kielnią spoinówką, aby uzyskać zwartą strukturę. Przed związaniem zaprawy uformować kształt i fakturę spoiny.

10. Hydrofobizacja

Po związaniu zapraw naprawczych i spoin, elewację należy dokładnie i głęboko zabezpieczyć w procesie hydrofobizacji bezbarwnym preparatem Funcosil SNL geruchsneutral, zawierający alkiloalkoksysiloksan w bezwonnym rozpuszczalniku organicznym. Impregnat nanosić na suche podłoże, metodą polewania bezciśnieniowego, aż do nasycenia.

 

 

Zabezpieczenie poziomych płaszczyzn na wieży kościoła

Powierzchnie poziome np. balkonów lub pozbawionych obróbek blacharskich powierzchni gzymsów, czoła szkarp, etc., powierzchni o małym spadku, pozbawionych obróbek blacharskich można zabezpieczyć przed przenikaniem wody opadowej do muru, elastyczną warstwą izolacyjną. Po usunięciu warstw bitumów i pap, jeśli w podłożu jest wilgoć, przed położeniem masy elastycznej należy zabezpieczyć podłoże szlamem uszczelniającym. Najlepiej w miejscach spękań skotwić mur, rozebrać ostatnią, zniszczoną warstwę cegły, wykonać izolację, (ew. powtórnie ułożyć warstwę cegieł i wyspoinować fugi). W przypadku izolacji balkonów wieży, należy usunąć zniszczoną wylewkę, wykonać nową ze spadkiem na zewnątrz, wraz z obróbkami blacharskimi. Na nowej wylewce wykonać hydroizolację (ew. osłonić ją np. płytką lub cegłą ceramiczną).

1. Zagruntowanie podłoża

Na oczyszczona z warstw naprawczych, naprawioną i zszytą prętami austenicznymi podsadzkę balkonu równomiernie rozprowadzić pędzlem preparat gruntujący Remmers Kiesol MB.

2. Naniesienie zaprawy uszczelniającej na zagruntowaną powierzchnię

Zaprawę szlamową Remmers Sulfatex WP nałożyć dwukrotnie, pędzlem ławkowcem, świeże na świeże.

3. Wyrównanie muru zaprawą wodoszczelną

Zaprawą Remmers WP DS Levell należy wyrównać nierówności, wykonać naprawy zagłębień, wadliwych miejsc, otworów i jam skurczowych.

4. Nałożenie w dwóch warstwach elastycznej izolacji grubo powłokowej

Po związaniu zaprawy wyrównawczej nanieść równomiernie pierwszą warstwę uszczelnienia z elastycznej polimerowej powłoki grubowarstwowej (FPD). Nakładanie drugiej warstwy można rozpocząć, gdy tylko pierwsza uzyska odporność na uszkodzenia. Izolację pionową z masy polimerowej Remmers MB 2K nakładać w dwóch warstwach o łącznej grubości ok. 2,2 mm.

5. Dylatacje

Zamknięcie rys konstrukcyjnych, styków stolarki okiennej z cegłą, itp. itp. wykonać poprzez wprowadzenie specjalnej, trwale elastycznej masy Remmers MS 150, aby przeprowadzić rysę w fugę dylatacyjną.

 

 

 

Materiały. Konserwacja i restauracja wątków ceglanych wieży kościoła.

  • Walcowane, skręcane kotwy śrubowe, dwubiegowe z nierdzewnej stali austenitycznej, np. Ø 6 mm, maks. przenoszona siła rozciągająca / granica rozciągliwości: 7,2 kN/6,0 kN, wydłużenie 5,1% moduł Younga: 156.000 N/mm² (rozmieścić zgodnie z orzeczeniem konstruktora) – Remmers Spiralanker (art. 4331)

zużycie: Remmers Spiralanker zależnie od potrzeb

  • Zawiesina czysto mineralna, zgodna z zaleceniami WTA 4-3-98-D „Naprawa muru - stabilność, nośność", wiąże bez skurczu, wypełniając pustki, wytrzymałość mechaniczna dostosowana do starych murów, wersja normalna lub mocna

– Remmers Spiralankermörtel (art. 1028)

zużycie: 1,7 kg Remmers Spiralankermörtel M20/M30 /l wypełnianej przestrzeni

  • Zaprawa mocująca kotwy. Jednoskładnikowa, odporna na siarczany, modyfikowana tworzywami sztucznymi, zawierająca hydraulicznie wiążące spoiwo, mikro krzemionkę oraz mineralne kruszywa – Remmers BSP 3 (art. 0312)

zużycie: 1,2 kg Remmers BSP 3 /l wypełnianej przestrzeni pustki

  • Bakterio, grzybo i glonobójczy środek kompozytowy nieczyszczeniem biologicznym materiałów budowlanych, oparty na chlorku bezalkoniowym, odczyn pH: ok. 7,5 – Remmers BFA (art. 0673)

zużycie: ok. 0,2 l Remmers BFA /m² zależnie od zabrudzenia

  • Intensywnie czyszcząca pasta z fluorkiem amonowym, która podczas spłukiwania z elewacji wyzwala czyszczący kwas fluorowodorowy. Służy do usuwania ciemnych, miejskich zabrudzeń z elewacji, odczyn pH: około 5,0 - Remmers Clean FP (art. 0666)

zużycie: ok. 0,20 kg Remmers Clean FP /m2

  • Urządzenie do czyszczenia metodą wirującego strumienia ścierniwa, stycznie do powierzchni - Remmers Rotec (art. 5235)
  • Syntetyczny granulat, syntetyczne ścierniwo w kształcie mikro kuleczek, pudru, stosowane do oczyszczania urządzeniem typu Rotec - Remmers rotec Glaspudermehl (art. 5280, 5278)

zużycie: ok. od 40 do 100 kg rotec Glaspudermehl /h

  • Rozpuszczalnikowy preparat do wzmacniania, głęboko penetrujący,  niski stopień wytrącania żelu ok. 10%. Zawartość substancji czynnej ok. 20 % wag. Ilość wytrąconej po reakcji hydrolizy krzemionki: 100 g/l. Nie hydrofobizuje podłoży. Najgłębsza penetracja, umiarkowane wzmocnienie - Remmers KSE 100 (art. 0719)

zużycie: ok. 1,00 l Remmers KSE 100 /m² w zależności od porowatości podłoża i stopnia zwietrzenia

  • Bezrozpuszczalnikowy preparat do wzmacniania mocno zwietrzałych powierzchni piaskowca i ceramiki, zawartość substancji czynnej ok. 99 % wag. Stopień wytrącania żelu: ok. 30 %. Ilość wytrąconej po reakcji hydrolizy krzemionki: 300 g/l, nie hydrofobizuje podłoża, intensywne wzmocnienie - Remmers KSE 300 (art. 0720)

zużycie: ok. 1,50 l Remmers KSE 300 /m² w zależności od stopnia zwietrzenia

  • Uniwersalna zaprawa wapienno-cementowa z trasem, klasa CS II/M5. Przeznaczona do stosowania ręcznego i maszynowego, jako zaprawa murarska i tynk - Remmers TZM Levell (art. 50026)

zużycie: ok. 13 kg Remmers TZM Levell /m2 na 1 cm grubości warstwy zaprawy

  • Mineralna zaprawa barwiona w masie, do uzupełniania ubytków cegły. Wytrzymałość na zginanie po 7 dniach ok. 4 N/mm², po 28 dniach ok. 5 N/mm². Wytrzymałość na ściskanie normalna > 13 N/mm² , miękka > 8 N/mm². Moduł elastyczności Younga (DIN 1048)normalna ok. 11 kN/mm², miękka ok. 7 kN/mm². Dostępna w kilkunastu kolorach podstawowych, oraz 3 rozmiarach ziaren i wytrzymałości - Remmers RM (art. 0750)

zużycie: ok. 1,60 kg Remmers RM /litr wypełnianej przestrzeni

  • Wapienno-cementowa renowacyjna zaprawa spoinowa, porowatość ok. 30% obj. Szerokość spoin powinna mieścić się w granicach 8 - 30 mm. Zaprawa o wytrzymałości na ściskanie po 28 dobach > 5 N/mm² (M5). Uziarnienie około 1 mm. Kolory: stara biel, szary, antracyt i beżowy (pigmenty odporne na UV). Możliwe do zamówienia są kolory niestandardowe - Remmers FM SAN (art. 1061)

zużycie: ok. 1,60 kg Remmers FM SAN /l, średnio ok. 4 kg /m2

  • Małocząsteczkowy alkiloalkoksysiloksan, roztwór związków krzemoorganicznych, rozcieńczonych w bezwonnym rozpuszczalniku benzynowym. Bardzo dobra zdolność penetracji, odporność na UV i działanie czynników atmosferycznych. Zawartość substancji czynnej ok. 7 % - Remmers Funcosil SNL geruchsneutral (art. 0641)

zużycie: ok. 0,80 l Remmers Funcosil SNL geruchsneutral /m²

Materiały. Zabezpieczenie poziomych płaszczyzn na wieży kościoła

  • Preparat gruntujący pod szlamy, FPD i PMBC, poprawia przyczepność, działa hydrofobizująco i wzmacniająco. Gęstość (20 °C) 1,01 g/cm³, odczyn pH 1 – Remmers Kiesol MB (art. 3008)

zużycie: ok. 100 - 200 ml Remmers Kiesol MB /m² zależnie od podłoża

  • Szlam/zaprawa cementowa odporna na siarczany. Wysoka wodoszczelność także przy obciążeniu wodą pod ciśnieniem (wodzie pod ciśnieniem od strony podłoża). Zapotrzebowanie wody 20-21 %, co odpowiada 5,0 l / 25 kg. Współczynnik nasiąkliwości w24 < 0,1 kg/(m h ). Opór dyfuzji pary wodnej µ < 200. Wytrzymałość na zginanie (po 28 dniach) około 6 N/mm². Odporność chemiczna XA2 – Remmers WP Sulfatex (art. 0430)

zużycie: min. 1,60 kg Remmers WP Sulfatex / Sulfatexschlämme /m² na jeden cykl prac

  • Zaprawa wodoszczelna. Zaprawa uszczelniająca o wysokiej odporności na siarczany. Stosować na podłożach mineralnych pod systemami szlamowymi/hydroizolacyjnymi. Zapotrzebowanie wody 14-15 %, co odpowiada 3,5-3,8 l/25 kg. Współczynnik nasiąkliwości w24 < 0,1 kg/(m h). Wytrzymałość na ściskanie po 28 dobach około 20 N/mm². Gęstość objętościowa świeżej zaprawy około 1,9 kg/l. Konsystencja szpachlowa - Remmers WP DS Levell (art. 0426)

zużycie: ok. 1,70 kg Remmers WP DS Levell / Dichtspachtel /m² /mm grubości warstw

  • Mineralny, elastyczny hydroizolacyjny materiał grubo powłokowy, najnowszej generacji. Łączy właściwości bezrozpuszczalnikowego, elastycznego szlamu uszczelniającego (MDS) oraz bitumicznej powłoki grubowarstwowej modyfikowanej tworzywami sztucznymi przeznaczonej do wykonywania hydroizolacji budowlanych (PMBC). Mostkowanie rys ≥ 3 mm (przy grubości suchej warstwy ≥ 3 mm). Grubość warstwy 1,1 mm grubości mokrej warstwy daje ok. 1 mm grubości suchej warstwy. Badanie ciśnienia szczelinowego - spełnione, także bez wkładki zbrojącej Opór dyfuzji pary wodnej µ = 1755. Wodoszczelność sprawdzona dla 8 m słupa wody. Baza; spoiwo polimerowe, cement, dodatki, specjalne wypełniacz. Konsystencja pasty – Remmers MB 2K (art. 3014)

zużycie: ok. 2,50 kg Remmers MB 2K /m², co najmniej 1,1 kg /m² /mm grubości suchej warstwy

  • Trwale elastyczna masa dylatacyjna na bazie polimerów hybrydowych, toleruje malowanie farbami. Wstępnie odpylone podłoże zagruntować systemowym Primerem. Produkt, Remmers MS 150 (art. 7505)

zużycie:           ok. 100 ml Remmers MS 150 /mb przy spoinie o przekroju 1 cm² 

Prace powinny być prowadzone zgodnie z projektem i programem konserwatorskim pod kierunkiem dyplomowanego konserwatora zabytków a firma przeprowadzająca remont winna posiadać praktykę przy obiektach zabytkowych. Opisane proponowane zabiegi, mogą zostać zmodyfikowane po wykonaniu prób na powierzchniach doświadczalnych, aby optymalnie dostosować technologię do bliżej rozpoznanych problemów, ponieważ założeniem prac konserwatorskich winno być osiągnięcie stanu estetycznego zbliżonego do pierwotnego. Stosowane materiały i technologie muszą spełniać wymagania techniczne, normowe, estetyczne i użytkowe, posiadać stosowne atesty i certyfikaty zgodne z obowiązującymi przepisami. Do prac remontowo-konserwatorskich proponuje się przyjęcie sprawdzonej na wielu obiektach technologii i materiałów służących konserwacji elewacji, pochodzących z katalogu firmy Remmers. Produkty nowoczesnej chemii budowlanej i odtworzonych współcześnie tradycyjnych materiałów, dają gwarancję trwałości pod warunkiem przestrzegania reżimu technologicznego. Należy przestrzegać norm wiązania hydraulicznych zapraw mineralnych 1 mm na dzień! Podobnie dokładnie przestrzegać okresów wiązania, schnięcia i odparowywania poszczególnych warstw technologicznych stosowanych podczas prac naprawczych.

Każdy z w/w produktów posiada własną Instrukcję Techniczną dostępną na stronie internetowej www.remmers.pl lub u przedstawiciela handlowego firmy Remmers.